Việc tổ chức các giải đua xe F1 là niềm tự hào của Việt Nam. Để có thể theo dõi trọn vẹn các trận đua này một cách khách quan nhất, khán giả nên nắm vững những kiến thức cơ bản về bộ môn khá lạ này.
Công thức 1 (tiếng Anh: Formula One), còn gọi là Thể thức 1 hay F1, là một môn thể thao tốc độ chuyên về đua xe hơi bánh hở cao nhất theo định nghĩa của Liên đoàn Ô tô Quốc tế (Fédération Internationale de l’Automobile hay FIA), cơ quan quản lý thế giới về thể thao mô tô. “Công thức” trong tên gọi là để chỉ một loạt quy định mà tất cả người và xe tham gia phải tuân thủ.
Mùa giải vô địch thế giới F1 bao gồm một chuỗi các cuộc đua, được biết đến với tên Grands Prix, thường được tổ chức tại những đường đua được xây dựng riêng, cũng có một số ít trường hợp là trên những con đường trong thành phố, cuộc đua nổi tiếng nhất trong số đó là Monaco Grand Prix ở Monte Carlo. Kết quả của mỗi cuộc đua được tổng hợp lại để xác định hai Nhà vô địch Thế giới hàng năm, một dành cho tay đua và một dành cho đội đua.
Công thức 1 là một sự kiện truyền hình lớn, với hàng triệu người theo dõi mỗi cuộc đua trên khắp thế giới. Là môn thể thao đắt đỏ nhất thế giới, hiệu ứng kinh tế của nó là rất rõ ràng, và những trận chiến tài chính và chính trị đã xảy ra ở nhiều nơi. Trung bình khoảng 55 triệu người trên thế giới theo dõi trực tiếp các cuộc đua Công thức 1.
Mục lục
Những chiếc cờ trong cuộc đua F1 có ý nghĩa gì?
Cờ ca-rô: Cuộc đua đã chính thức kết thúc.
Cờ trắng: Báo hiệu cho các xe đua biết trên đường đua có những chiếc xe đang chạy với tốc độ chậm, ví dụ như xe cứu thương, xe đã về nhất và đang bước vào vòng đua chậm…
Cờ xanh: Dấu hiệu cho biết, sau sự cố nào đó, đường đua đã được kiểm tra. Khi lá cờ này được vẫy thì đường đua đã trở lại an toàn và các xe có thể tiếp tục đua bình thường.
Cờ đen có vòng tròn cam ở giữa: Báo hiệu cho các tay đua biết rằng chiếc xe của họ có vấn đề, cần đưa ngay chiếc xe này vào pit-stop để tránh tai nạn.
Cờ vàng: Báo hiệu có nguy hiểm, các xe phải lập tức giảm tốc độ. Các tay đua không được quyền lợi dụng lá cờ này để vượt lên trước đối thủ, nếu không, bạn sẽ bị phạt rất nặng.
Cờ xanh nước biển ( cờ cho vượt): Khi được giơ thẳng trước một xe nào đó, nó báo cho tay đua này biết có một chiếc xe chạy nhanh (hơn hẳn một vòng) đang ở đằng sau, có thể sẽ vượt qua xe của anh ta. Nếu nhìn thấy lá cờ này được vẫy tới lần thứ 3 trước xe của mình thì tay đua phải để cho xe phía sau vượt lên.
Cờ nửa đen trắng: Dùng cho việc cảnh cáo những chiếc xe đang có những hành vi phi thể thao.
Cờ đỏ: Cuộc đua đã có sự cố. Mọi tay đua phải dừng xe ngay lập tức.
Cờ đen: Dành cho những xe phạm luật bị truất quyền thi đấu.
Safety Car
Theo luật, những chiếc xe này sẽ đi vào đường đua khi có bất cứ mối nguy hiểm nào đe dọa đến sự an toàn của những tay đua, nhưng chưa đến mức cần phải dừng cuộc đua. Thông thường, Xe an toàn chỉ xuất hiện khi điều kiện thời tiết xấu hoặc tai nạn.
Các tay đua sẽ biết khi nào thì chiếc này đi vào vòng đua nhờ chiếc cờ vàng. Họ buộc phải từ từ giảm tốc độ và tuyệt đối không được vượt mặt đối thủ, nếu không sẽ bị truất quyền thi đấu.
Trong mùa giải năm 2018, Mercedes-AMG GT R được chọn làm Xe an toàn của các chặng đua. Xe được trang bị khối động cơ V8 4.0L Biturbo dẫn động cầu sau và hộp số thể thao ly hợp kép 7 cấp, sản sinh công suất 585 mã lực, mô-men xoắn cực đại 700 Nm.
Theo công bố của Mercedes-AMG, xe an toàn của mùa F1 2018 có khả năng tăng tốc từ 0 đến 100 km/h trong 3,6 giây, tốc độ tối đa 318 km/h.
Các chặng đua trong F1
Chặng đua thử trong F1
Các tay đua sẽ có cơ hội kiểm tra lại phương tiện thi đấu một lần trước khi chính thức bắt đầu thi đấu. Ngoài khả năng vận hành của xe thi đấu, họ cũng cần chắc chắn rằng hệ thống liên lạc với đội kỹ thuật hoạt động bình thường.
Chặng đua phân hạng trong F1
Theo luật mới được áp dụng vào năm 2016, mỗi chặng sẽ có 11 đội đua tham dự, mỗi đội có 2 tay lái. Các tay lái sẽ phải tham dự chặng phân hạng được tổ chức trước ngày đua chính, bao gồm 3 lượt (Q1, Q2 và Q3).
+ Q1 sẽ diễn ra trong 18 phút. Sau Q1, 6 tay lái có thành tích kém nhất sẽ bị loại. Kết thúc Q1 chỉ còn 16 tay lái lọt vào Q2. Ngoài ra “luật 107%” sẽ được áp dụng như sau: tay đua nào có “best lap time” (thành tích tốt nhất) nhiều hơn 107% “fastest lap” được lập bởi tay đua nhanh nhất sẽ bị loại khỏi ngày đua chính và chỉ có thể được thi đấu dưới sự cân nhắc của ban tổ chức.
+ Q2 diễn ra trong 15 phút. Tiếp tục 6 tay lái có thành tích kém nhất sẽ bị loại. Kết thúc Q2 chỉ còn 10 tay lái lọt vào Q3.
+ Q3 diễn ra trong 12 phút. 10 tay lái lọt vào Q3 sẽ cạnh tranh với nhau xếp thứ tự xuất phát (grid) trong ngày đua chính.
Chặng đua chính thức trong F1
Giai đoạn khởi đầu
Giai đoạn đầu tiên trong một chặng đua có ý nghĩa quyết định tới thứ hạng của đội. Một chiến thuật hợp lý cần được xây dựng dựa trên vị trí xuất phát của toàn bộ thành viên. Không phải lúc nào lao lên dẫn trước ngay từ vòng một cũng là lựa chọn sáng suốt. Thay vào đó, các tay đua hoàn toàn có quyền cản đầu đối phương; nhằm giúp người đồng đội có được kết quả tốt hoặc giữ vị trí chờ thời cơ.
Ở giai đoạn khởi đầu, thông thường cự ly giữa các xe chưa bị kéo giãn quá xa. Nhưng chỉ ngay sau góc cua đầu tiên, thứ tự sẽ nhanh chóng được thiết lập. Các tay đua nhiều kinh nghiệm sẽ cố gắng không để xe khác vượt qua trong giai đoạn này; vì sẽ là rất khó để thiết lập lại trật tự khi chặng đua kết thúc.
Khúc ngoặt – chặng đường thử thách kỹ năng
Khúc ngoặt chính là chặng đường thử thách kỹ năng; sự nhạy cảm và bản lĩnh của các tay đua nhiều nhất. Nếu như lao đi quá nhanh, chiếc xe sẽ mất kiểm soát và trượt khỏi đường đua. Nếu quá chậm, các tay đua sẽ bị đối thủ bỏ lại phía sau. Để có được một khúc cua hoàn hảo, họ cần đến sự kết hợp giữa phanh; ngoặt và sức mạnh của động cơ – từ đó đẩy các lốp xe hoạt động hết công suất. Chỉ cần một tính toán sai lầm hoặc một phút giây do dự, họ sẽ phải trả một cái giá rất đắt.
Quãng đường thẳng trong F1
Đạt được vị trí tốt trên quãng đường này hay không; điều đó hoàn toàn phụ thuộc vào động cơ của từng tay đua. Nếu như động cơ đủ mạnh, họ sẽ tận dụng chặng này để tăng tốc; và vượt lên trên đối thủ. Tuy nhiên, hiện nay các động cơ F1 đều được thiết kế khá một cách khá cân bằng; nên chuyện này rất hiếm khi xảy ra.
Lưu ý các chặng đường
Các tay đua đôi khi sẽ phải tạm dừng để bảo dưỡng chiếc xe. Cách mà đội đua xử trí những chặng dừng này cũng quan trọng không kém so với những gì mà tay lái thể hiện trên đường đua. Những người chịu trách nhiệm bảo dưỡng sẽ chỉ có từ 7 đến 10 giây; để làm tất cả những việc sau: Thay lốp xe, nạp nhiên liệu, điều chỉnh cánh xe; thay thế phần thân xe hư hỏng, tháo rời những mảnh vỡ; và đưa xe quay trở lại đường đua
Không chỉ có thời gian dừng xe, thời điểm các tay đua dừng xe lại cũng cực kỳ quan trọng. Họ sẽ phải tính toán xem nên dừng xe tại đâu; vào lúc nào – điều đó đã được thảo luận kỹ càng trước mỗi cuộc đua. Để đưa ra quyết định như vậy; các tay đua cần cân nhắc rất nhiều yếu tố như: Đặc điểm đường đua, thứ hạng của đồng đội và đối thủ…
Về đích
Một lá cờ ca rô sẽ được dành cho người đầu tiên cán đích. Tuy nhiên, các tay đua sẽ phải tiếp tục thêm một vòng được gọi là “vòng đua chậm”. Chỉ sau khi hoàn thành vòng đua này; họ mới được điều khiển chiếc xe của mình đi vào điểm dừng của đội.
Sau đó, các tay đua cần phải lái chiếc xe của mình đến nơi có tên gọi parc fermé – bãi đỗ khép kín. Bãi đỗ xe này chỉ cho phép những chiếc xe tham gia chặng đua đi vào. Nó được sinh ra là kiểm tra xe của các tay đua; đảm bảo rằng đúng những quy định kỹ thuật. Các tay đua chỉ được đứng lên bục nhận thưởng sau khi quá trình này hoàn tất.
Nếu bạn cảm thấy thú vị về bộ môn đua xe F1 thì đừng bỏ qua bài viết này của trang TDJ nhé.
Nguồn: kenh14.vn
